SOSYAL GÜVENLİK KURUMU TEŞVİĞİ İŞVEREN PAYI DESTEĞİNİ KAÇIRMAYIN!

4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen sigorta primi işveren hissesi teşvikinden

yararlanılabilmesi için;

Sigortalılar yönünden;

- 18/8/2009 ila 31/12/2009 tarihleri arasında ise alınmış olması,

- İse giriş tarihinden önceki üç aylık dönemde Kurumumuza verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı olmaması,

- Fiilen çalışması,

İşyerleri yönünden;

- 2009/Nisan ayına ilişkin olarak düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı sigortalı sayısına ilave olarak ise alınmış olması, şartlarının birlikte gerçekleşmiş olması ve sigortalı, işyeri ve işveren nitelikleri bakımından maddede belirtilen istisnalar arasında yer almaması gerekmektedir.

-Sigortalının 18/8/2009 ila 31/12/2009 Tarihleri Arasında İşe Alınmış Olması

4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesi, 18/8/2009 tarihi itibariyle yürürlüğe girdiğinden, anılan

maddede öngörülen teşvikten 18/8/2009 ila 31/12/2009 tarihleri arasında ise alınan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir. Bu bağlamda, 17/8/2009 ve önceki tarihlerde ise alınan sigortalılar ile halihazırdaki mevcut düzenlemeye göre 1/1/2010 tarihinden sonra ise alınan sigortalılardan dolayı söz konusu teşvikten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.

- Sigortalının İşe Giriş Tarihinden Önceki Üç Aylık Dönemde Kuruma

Verilen Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinde Kayıtlı Olmaması

18/8/2009 ila 31/12/2009 tarihleri arasında ise alınan sigortalılardan dolayı anılan Kanunda öngörülen teşvikten yararlanılabilmesi için, sigortalının ise alındığı tarihten önceki üç aylık dönemde, gerek yeni ise alındığı işyerinden, gerekse farklı bir işyerinden Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı olmaması gerekmektedir.

- Sigortalının Fiilen Çalışması

4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen sigorta primi işveren hissesi tevsikinden

yararlanılabilmesi için, sigortalının ay içinde fiilen çalışmış olması gerekmektedir. Dolayısıyla, anılan Kanunda öngörülen diğer şartlara sahip olmasına rağmen ay içinde çeşitli nedenlerle (yıllık ücretli izin ve istirahat gibi)fiilen çalışmamış olan sigortalılara, işverenlerce ücret ödenmesi halinde, fiilen çalışılmamış sürelere ilişkin ödenen ücretlerden dolayı söz konusu teşvikten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır. Kapsama giren sigortalıların fiilen çalıştıkları sürelere ilişkin düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgeleri, 5921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle, fiilen çalışmamakla birlikte ücret aldıkları sürelere ilişkin aylık prim ve hizmet belgeleri ise, şartları sağlanılmış olan diğer prim teşviklerine ilişkin kanun numaraları seçilmek suretiyle,diğer prim tevsikleri için öngörülen şartların sağlanmamış olması halinde ise kanun numarası seçilmeksizin Kuruma gönderilecektir. Kapsama giren sigortalılar için, gerek 5921 sayılı Kanun numarası, gerekse diğer prim teşviklerine ilişkin kanun numaraları veya kanun numarası seçilmeksizin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgelerinde, eksik gün nedeninin işaretlenmesi gerektiğinden, bu nitelikteki sigortalılar için eksik

gün nedeni olarak “Diğer Nedenler” seçeneği işaretlenecek ve bu prim belgeleri ile ilgili olarak Kuruma verilecek olan “Ek-10 Sigortalıların Eksik Gün Bildirim Formları” ekine, sigortalıların bildirildiği diğer prim belgesinin sureti eklenecektir. Diğer taraftan, 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesi kapsamına giren sigortalıların 28, 29 veya 31 gün çeken ayın tamamı için ücret almış olmaları ve söz konusu ayların bazı günlerinde fiili çalışmalarının bulunması, bazı günlerinde ise fiili çalışmalarının bulunmaması durumunda (yıllık ücretli izin, istirahat gibi), yukarıda belirtilen her iki belgede kayıtlı prim ödeme gün sayısının toplamının 30’un altında veya üstünde olması mümkün olmadığından, bu sigortalılar için;

 — 5921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı prim ödeme gün sayısı, fiilen çalışılan gün sayısı üzerinden,

— Diğer prim teşviklerine ilişkin kanun numaraları veya kanun numarası seçilmeksizin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı prim ödeme gün sayısı ise; 30 günden, 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesi kapsamında fiilen çalışılan gün sayısı çıkartılmak suretiyle (30 gün – Fiilen çalışılan gün sayısı)bulunan gün sayısı üzerinden, Kuruma bildirilecektir.

Öte yandan, kapsama giren sigortalıların hak kazandıkları hafta tatili, fiilen çalışılmış süreler gibi

değerlendirildiğinden, hafta tatili için ödenen ücretler, fiilen çalışılmış süreler gibi 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesi kapsamında, 5921 sayılı Kanun türü seçilmek suretiyle düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgesi ile Kuruma bildirilecektir.

- Sigortalının, 2009/Nisan Ayına İlişkin Olarak Düzenlenmiş Aylık Prim ve

Hizmet Belgesinde Kayıtlı Sigortalı Sayısına İlave Olarak İşe Alınmış Olması

4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen sigorta primi işveren hissesi teşvikinden

yararlanılabilmesi için, ise alınan sigortalılar yönünden yukarıda belirtilen şartlar yanında, ayrıca 2009/Nisan ayına ilişkin olarak düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı sigortalı sayısına ilave olarak ise alınmış olmaları gerekmektedir.

- 1.5.2009 tarihinden önce 5510 sayılı Kanun kapsamına alınmış olan işyerleri yönünden;

İşverenlerin, 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen tevsikten yararlanabilmeleri için 18/8/2009 ila 31/12/2009 tarihleri arasında ise aldıkları ve anılan maddede öngörülen niteliklere sahip sigortalıları, 2009/Nisan ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı sigortalı sayısına ilave olarak ise almış olmaları gerekmektedir. Başka bir ifade ile, anılan maddede öngörülen teşvikten, 2009/Nisan ayında kayıtlı sigortalı sayısına ilave olarak 18/8/2009 ila 31/12/2009 tarihleri arasında ise alınan ve anılan maddede öngörülen niteliklere sahip sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.

- 1/5/2009 tarihinden sonra 5510 sayılı Kanun kapsamına alınmış olan işyerleri yönünden;

1/5/2009 tarihinden sonra 5510 sayılı Kanun kapsamına alınmış olan işyerlerinde, 2009/Nisan ayında sigortalı çalıştırılmamış olması nedeniyle, söz konusu teşvikten, 18/8/2009 ila 31/12/2009 tarihleri arasında ise alınan ve anılan maddede belirtilen niteliklere sahip sigortalıların tamamından dolayı yararlanılabilecektir.

- 1/1/2010 tarihinden sonra 5510 sayılı Kanun kapsamına alınacak olan işyerleri yönünden;

4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen teşvikten, halihazırda mevcut düzenlemeye göre 18/8/2009 ila 31/12/2009 tarihleri arasında ise alınan ve anılan maddede öngörülen şartları haiz sigortalılardan dolayı yararlanılması mümkün bulunduğundan, 1/1/2010 tarihinden sonra 5510 sayılı Kanun kapsamına alınacak olan işyerlerinin söz konusu teşvikten yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.

- Alt İşverenleri Olan İşyerlerinde Teşvikten Yararlanma Şartları

Alt işverenler, 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen teşvikten, 2 nolu bölümde açıklanan nitelikteki sigortalılardan dolayı yararlanabileceklerdir. Alt işverenleri bulunan ve 1/5/2009 tarihinden önce 5510 sayılı Kanun kapsamına alınmış olan işyerlerinde ortalama sigortalı sayısının tespiti sırasında,2009/Nisan ayında gerek asıl işveren, gerekse alt işverenler tarafından çalıştırılan toplam sigortalı sayısı baz alınacaktır.

- Teşvikten Yararlanmak Amacıyla Yapılacak Olan Başvurunun Şekli

4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen teşvikten faydalanılabilmesi için, işverenlerin,anılan maddede öngörülen niteliklere sahip sigortalıların ise alındığına ve işyeri yönünden gerekli şartların taşındığına ilişkin dilekçe ile birlikte işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/Sosyal Güvenlik Merkezine müracaat etmeleri gerekmektedir. Yapılan müracaatlar üzerine söz konusu dilekçeler Sigorta Primleri Servisine intikal ettirilecek ve Sigorta Primleri Servisince uygun görülmesi halinde kapsama giren sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin 5921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle gönderilebilmesi amacıyla sistem üzerinde gerekli kodlamanın yapılması için dilekçe süpervizöre intikal ettirilecektir. Süpervizör tarafından sistem üzerinde gerekli kodlama yapıldıktan sonra, bahse konu dilekçeler, işyeri dosyasında muhafaza edilmek üzere Sigorta Primleri Servisine gönderilecektir.

- Sigorta Primi İşveren Hissesi Teşvikinden Yararlanılacak Olan Süre

Anılan maddede öngörülen sigorta primi işveren hissesi teşvikinden, kapsama giren her bir sigortalı için, ise girdiği tarihten itibaren altı ay süre ile yararlanılabilecektir.

- İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak İşveren Hissesi Sigorta Priminin Hesaplanması

4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesine istinaden, kapsama giren sigortalıların, prime tabi tutulacak kazançlarının yalnızca 5510 sayılı Kanunun 82 inci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırına kadar olan kısmına isabet eden sigorta primi işveren hissesi, İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.Dolayısıyla, kapsama giren sigortalıların prime esas kazanç alt sınırının üzerindeki kazançlarına ilişkin sigorta primi işveren hissesi ile sigortalı hissesinin tamamı işveren tarafından ödenecektir.

  - Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Düzenlenmesi ve Muhteviyatı Sigorta Primi ve İşsizlik

Sigortası Primlerinin Ödenmesi

4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen işveren hissesi sigorta prim teşvikinden

yararlanılabilmesi için, kapsama giren sigortalılara ilişkin 5921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinin, Kuruma yasal süresi içinde verilmiş olması gerekmektedir. Diğer taraftan, 5921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle yasal süresi içinde Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk etmiş sigorta primlerinin, işveren hissesine ait kısmının İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanabilmesi için, aynı aya iliksin gerek 5921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle, gerekse diğer kanun numaraları veya kanun numarası seçilmeksizin düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk etmiş sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden kısmı ile İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmayan işveren hissesine isabet eden kısmın tamamının ödenmesi gerekmektedir. İşveren tarafından ödenmesi gereken (İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmayan) tutarın yasal süresi içinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, gerek işveren tarafından ödenmesi gereken kısma, gerekse İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanması gereken kısma isabet eden gecikme cezası ve gecikme zammı işverenden tahsil edilecektir.

- Çalıştırdığı Sigortalıları Kuruma Bildirmeyen İşyerleri Hakkında Yapılacak İşlemler

5510 sayılı Kanun gereğince yapılan kontrol ve denetimler sonucunda çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işyerleri, tespitin yapıldığı aydan başlamak suretiyle 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen işveren hissesi sigorta prim teşvikinden yararlanamayacaklardır.

- 4447 sayılı Kanunun Geçici 9 uncu Maddesinde Öngörülen Sigorta Primi İşveren Hissesi Teşviki

Kapsamına Girmeyen İşyerleri, İşveren ve Sigortalılar

Söz konusu teşvik hükümlerinden, 4734 sayılı Kamu ihale Kanunu ve bu Kanundan istisna olan alımlar ile uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan hizmet alımları ve yapım islerini yürüten işyerlerinin yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır. Öte yandan, bahse konu maddede öngörülen teşvik hükümleri,5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaya başlayanlar hakkında uygulanmayacağından, genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler,döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve isletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve isletmelerinde ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklar, anılan maddede öngörülen teşvik hükümlerinden yararlanamayacaklardır. Dolayısıyla, mahiyet koduna bakılmaksızın yukarıda belirtilen işverenlere ait işyerleri bahse konu teşvik kapsamı dışında bulunmaktadır.Diğer taraftan, sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışanlardan, yurt dışında çalışan sigortalılardan,

aday çırak, çırak ve öğrencilerden dolayı, 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen teşvikten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.

- Diğer Teşvik Kanunlarından Yararlanan İşverenlerin Geçici 9 uncu Madde Hükmünden

Yararlanmalarına İlişkin Usul ve Esaslar

Diğer teşvik kanunlarına istinaden işveren hissesi sigorta prim teşviki uygulamasından yararlanmakta olan işverenlerin, teşvik kapsamına giren sigortalılarından dolayı aynı dönem için ve mükerrer olarak 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen tevsikten yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.

- Muvazaalı İşlemlerin Önlenmesi

- 1/10/2003 tarihinden sonra özelleştirme kapsamında devir alınan işyerleri hariç olmak üzere, mevcut ve faaliyette bulunan işyerlerinin devredilmesi, birleşmesi, bölünmesi veya nevi değiştirmesi gibi hallerde yeni ise başlama olarak değerlendirilmeyeceğinden, bu nitelikteki işyerlerinde 2009/Nisan ayında sigortalı çalıştırılmış olması halinde, 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen teşvikten, 2009//Nisan ayındaki sigortalı sayısına ilave olarak ise alınan ve kapsama giren sigortalılardan dolayı yararlanılabilecektir.

- Mevcut bir işyerinin kapatılarak; değişik bir ad veya unvan ya da bir is birimi olarak aynı faaliyette

açılması veya çalışan sigortalıların bütün olarak devredilmesi halinde, 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesinde öngörülen teşvikten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, istihdamın artırılmasından ziyade işveren hissesi sigorta prim tevsiki uygulamasından yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da is birimi olarak faaliyete geçtiğinin anlaşılması halinde,bu işyerleri işveren hissesi sigorta prim teşviki uygulamasından yararlandırılmayacaktır. Bu nitelikteki işyeri İşverenlerinden, 5921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgeleri için iptal nitelikte, Kanun numarası seçilmeksizin asıl veya ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgelerinin düzenlenerek Kuruma verilmesi istenilecek, verilmemesi halinde ise, söz konusu belgeler Kurumca re’sen düzenlenecek ve daha önce İşsizlik Sigortası Fonundan yersiz olarak karşılanmış olan sigorta primleri, ödeme

vadesinin bittiği tarihten tahsil tarihine kadar gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenlerden tahsil edilecektir.

- Yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan

şirketler arasında istihdamın kaydırılması, Sahıs isletmelerinde isletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi ek bir kapasite ve istihdam artısına neden olmayan, sadece teşviklerden yararlanmak amacıyla yapılan işlemler hakkında işveren hissesi sigorta prim teşviki uygulanmayacağından, bu nitelikteki işyeri işverenlerince 5921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgeleri için de, yukarda açıklandığı şekilde cezai işlem yapılacaktır.

- Aylık prim ve hizmet belgelerini 4447 sayılı Kanunun geçici 9 uncu maddesine istinaden düzenleyerek Kuruma veren işverenlerin, Kanunda öngörülen şartları taşıyıp taşımadıkları, Sigorta Primleri Servislerince her ay düzenli olarak kontrol edilecek ve söz konusu teşvikten yararlanmaması gerektiği halde yararlanmış olan işverenlerle ilgili olarak yukardaki cezai işlemin anlatıldığı bölümde açıklandığı şekilde işlem yapılacaktır.

(SGKurumu 11-09-2009 tarihli  2009-113  nolu  g e n e l g e)